HATİCE ÇEVİK TURCAN

İlk olarak, sizi tanımayan insanlar için kendinizi tanıtır mısınız?

1983 Erzurum doğumluyum, ilk ve ortaöğrenimimi İzmir’de, yüksek öğrenimimi ise Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Coğrafya Öğretmenliği Bölümü’nde; yüksek lisansımı ise aynı üniversitenin Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü’nde tamamladım. Şu an özel bir kurumda coğrafya öğretmeni olarak çalışmaktayım.

Geçtiğimiz sayılarımızda astrofotoğrafçılığın tek bir alandan ibaret olmadığını öğrenmiştik. Siz astrofotoğrafçılığın hangi alanı ile ilgileniyorsunuz?

Daha çok geniş açı astrofotoğrafçılıkla ilgileniyorum. Özellikle Samanyolu’nu yeryüzündeki çeşitli manzaralarla fotoğraflamayı çok seviyorum. Yine yıldız izi fotoğrafları oluşturmak ve Samanyolu manzaralarından Time Lapse hazırlamak da benim için keyif verici.

Astrofotoğrafçılık yaparken sahip olduğunuz coğrafya bilgisinin size sağladığı avantajlar nelerdir?

Aslında günümüzde her tür bilgiye ulaşmak çok kolay, coğrafya öğretmeni olmam yalnızca coğrafi alanları daha iyi tanımam ve doğal koşulları daha iyi anlamam konusunda yardımcı oluyor. Tabii ki bu bilgiler de fotoğraf çekim koşullarına hakim olmamı sağlamakla birlikte, gökyüzü fotoğrafı çekerken örneğin dikkat çekici bir jeomorfolojik veya hidrografik unsuru fotoğraflamak ayrı bir keyif veriyor.

Eski fotoğraflarınızda, günümüzden farklı olarak, birçok alanda hem figür hem de manzara çekimleri bulunuyor. Sizi astrofotoğrafçılığa yönlendiren ilham ne oldu?

Aslında fotoğrafa ilk başladığımda doğa fotağrafçılığı ve belgesel fotoğrafçılıkla ilgileniyordum ancak 2018’de İFSAK’ta Ali İhsan Gökçen Hoca’nın yönetimindeki doğa ve manzara grubu ile yaptığımız bir gezide Aladağlar’da neredeyse simsiyah diyebileceğim bir gecede yıldızları izlemek benim için dönüm noktası oldu diyebilirim. Bu tarihten sonra çekim koşullarını öğrenmek ve teknik donanıma sahip olabilmek için çaba sarf etmeye başladım. Yine İFSAK’ta Hakan Hatay Hoca’nın atölyesine katılım sağladım. Bu konuda en büyük şansım ise 2020’de eşim Can Rıfat Turcan ile tanışmak oldu, çünkü kendisi hem astrofotoğrafçılık hem de astronomi ile çok ilgili ve bu konudaki teknik bilgisi oldukça iyi olan birisi. Aynı zamanda bu konudaki kullanılan programlara da oldukça hakim, böylece bu konudaki bilgi ve donanımımı eşimin desteğiyle daha çok artırdım.

Fotoğraflarınıza bakarken uzun pozlama tekniğini kullandığınız çekimlerinize rastladık. Bu çekim sürecinde neler yaptığınızdan bahsedebilir misiniz?

Burada elbette temel gerekli malzemelerin dışında birtakım (polarize-nd vb.) filtreler de kullanmak gerekiyor. Yine makinenizin özelliklerine göre belki bir kumanda da kullanmak gerekebiliyor. Çekim alanlarını ve içine dahil edeceğiniz nesneleri de estetik bazı kuralları gözeterek dahil ettiğinizde çok etkili kareler çıkabiliyor.

Çektiğiniz fotoğraflarınızın açıklamalarında birçok farklı mitolojik kelimeye rastlıyoruz. Astrofotoğrafçılık ile mitolojinin sizdeki karşılığı nedir?

Mitoloji insanlığın ortak hikayesidir. Gökyüzüne bakmak, hem bilimsel hem de mitolojik bir bağ kurarak insanoğlunun geçmişten bugüne sürdürdüğü bir keşif arzusudur.

Mitoloji ve astrofotoğrafçılık, insanın evreni anlama çabasının iki farklı ama derin yollarıdır. Eski çağlarda insanlar, gökyüzündeki yıldızlar, gezegenler ve olaylarla ilgili anlamlar yaratırken mitolojiyi kullandılar. Yıldızların hareketlerini ve gökyüzünde olanları açıklamak için tanrılar, kahramanlar ve efsaneler yarattılar. Bu mitolojik hikayeler, insanın gökyüzüne bakarken hissettiği hayranlık ve bilinmezlikle dolu bir bağlantının ifadesiydi.Ayrıca mitolojideki gibi, astrofotoğrafçılık da insanı daha büyük bir bütünün parçası olduğunu hatırlatıyor.

O dönemlerde yaşamış olan insanların gökyüzü ile olan ilişkilerini düşünmek, o eski m onların gözüyle o anları tasavvur etmek çok etkileyici, mitolojik unsurları veya tarihi kalıntıları gökyüzü manzaraları ile aynı kadrajda birleştirmek de öyle.

Fotoğraflarınızı incelerken hızlandırılmış videolar paylaştığınızı gördük. Bu videoları hazırlarken hangi teknikleri kullandınız?

Evet, son zamanlarda bundan çok keyif alıyorum, ama fotoğrafa göre biraz daha zahmetli elbette. Aslında çektiğiniz bir gökyüzü manzarası fotoğrafını ard arda yüzlerce kez çekip çeşitli programlar kullanarak video haline getiriyorum. Bu fotoğrafların öncelikle Adobe Lightroom’da renk ve kalibrasyon ayarlarını yapıyorum, ardından Adobe Premiere Pro’da video haline getiriyorum.

Evrenin herhangi bir yerinde tanıdığınız bir kişiyle çekim yapmak isteseydiniz, bu kim ve neresi olurdu?

Eşim ve sevdiğim arkadaşlarımla Mauna Kea’da gökyüzü manzarasının tadını çıkartmayı ve fotoğraflamayı çok isterdim.

Bu alanla ilgilenen ve ilgilenmek isteyen arkadaşlarımıza söylemek istediğiniz son cümleleriniz ne olur?

Fotoğrafın bu alanı ile ilgilenmek isteyenlerin hiç beklemeden başlamalarını tavsiye ediyorum. Çünkü astrofotoğrafçılık, hem gökyüzü konusunda hem de fotoğraf çekim bilgisindeki donanımı en üst düzeyde artırıyor. Ayrıca adeta bir psikoterapi de sağlıyor insana, o anda orada yani karanlık bir gökyüzünün altında olmak müthiş bir deneyim, her şeyi unutturuyor.